Nebevi Hayat Dergisi – Metin Eken
Tel: (0212) 515 65 72|bilgi@nebevihayatyayinlari.com

Metin Eken

Brunei Darusselam

Her ay bir Müslüman beldesini ele aldığımız yazı dizimizin bu bölümünde dünyanın en küçük ülkelerinden biri olan “Brunei Darusselam”a konuk olacağız. Brunei toprakları 1400’lü yıllardan itibaren İslam ile müşerref olur ve uzun yıllar Müslümanların kontrolünde kalır. Ancak 1400’lü yıllardan itibaren İspanya, Hollanda, İngiltere ve Japonya’nın sömürgesi ve tasallutu altında kalır. 1984 yılında bağımsızlığını ilan eden ülke, 2013 yılında Sultan Hasan El Boulkiah’ın İslam ceza hukukunun uygulanacağını ifade etmesiyle dünya kamuoyunda önemli bir ilgi görür. Şimdi gelin bu Müslüman beldesini biraz daha yakından tanıyalım.

Ülkenin Coğrafi ve Demografik Özellikleri

Bir Güneydoğu Asya ülkesi olan Brunei Sultanlığı, Endonezya ve Malezya topraklarının da yer aldığı Borneo adasının kuzeybatısında yer alan bir Müslüman beldesidir. Doğu batı ve kuzey sınırları Malezya’ya ait olan Sarawak eyaletine komşu olan ülkenin kuzeyinde ise Güney Çin Denizi yer alır.

Yaklaşık 450 bin kişilik nüfusu ve 5.765 kilometrekarelik toprağıyla dünyanın en küçük ülkeleri arasında yer alan Brunei ülkesindeki halkın yaklaşık yüzde 65’i [...]

Devamı

Tapınaklar Ülkesi Nepal’de İslâm ve Müslümanlar

Her ay bir Müslüman coğrafyasını ele aldığımız yazı dizisinin bu bölümünde Nepal’e konuk olacağız. Yaklaşık bir milyona ulaşan Müslüman nüfusuna rağmen Türkiye ve dünya Müslümanlarının ümmet bilincinin gerektirdiği biçimde yeterince tanımadığı bir ülke Nepal. Bunda, özellikle ülkemizde Nepal’in sosyo-kültürel yapısı ve tarihsel serüvenine yönelik araştırma ve sorgulamaların yapılmamış olmasının payı büyük. Bu sebeple Türkiye Müslümanlarının Nepal’e ilişkin bilgileri sivil toplum kuruluşları tarafından ülkeye yönelik yardım faaliyetleri çerçevesinde yürütülen seyahatlere dayanıyor. Ancak bu seyahatler ümmet bilincinin bir yansıması olarak gerçekleştirildiğinden, bu seyahatler sonucu oluşan izlenimler ülke Müslümanlarının ahvalinin anlaşılmasına yönelik çarpıcı anekdotlar içeriyor.

Yazımızın başlığından da anlaşılacağı üzere Nepal, Budizm ve Hinduizmin önemli ölçüde etkin olduğu ve bu inançlar doğrultusunda binlerce ve hatta yüz binlerce tapınağın inşa edildiği bir ülke. Çoktanrılı bir dini anlayışın hâkim olduğu ülkede neredeyse her şey putlaştırılıyor. Müslümanlar ise bir azınlık olarak yaşadıkları bu ülkede putların karşısına dikilen İbrahim’i aleyhisselâm temsil ediyor. Her ne kadar azınlıkta olsalar [...]

Devamı

Hint Okyanusunda Bir Müslüman Beldesi: Maldiv Adaları

Maldiv adaları ya da resmi ismiyle Maldiv Cumhuriyeti ilk bakışta masmavi denizi, palmiyeleri ve bembeyaz kumsallarıyla rüyaları andıran tropik bir tatil merkezi olarak canlanıyor zihinlerde. Gerçekten de öyle; her yıl dünyanın dört bir yanından on binlerce turist tatil maksadıyla akın ediyor bu topraklara. Ülke, bu yönüyle sadece bir tatil beldesi intibaı uyandırıyor Türkiyeli Müslümanların zihinlerinde.

Ne var ki bu tablo, neredeyse tamamı yabancılar tarafından “ada otel” olarak turizm amaçlı işletilen belirli adalar topluluğu için geçerli. Bu tablonun biraz daha dışına çıktığımızda neredeyse bin yıla yaklaşan bir Müslüman tarihi ve bu tarihin izlerinin her yerde görüldüğü sevimli bir Müslüman beldesi çıkıyor karşımıza. İslami hukuk kurallarının uygulandığı ve her idari birimde bu kuralları uygulamakla yükümlü kadıların bulunduğu, halkın İslam’a bağlılığıyla bilindiği ve İslam’ın gündelik hayatın her bir cüzüne sirayet eden bir yaşam tarzı olarak görünür kılındığı bir belde. Bir yönüyle her türlü dünyevi zevkin fütursuzca yaşandığı, bir diğer tabirle İslam’ın belirleyici olmaktan [...]

Devamı

ÖMER MUHTAR’IN BELDESİ: LİBYA

Kuzey Afrika’nın batısında yer alan ve “Mağrib” olarak bilinen bölgede yer alan Cezayir, Tunus ve Fas’ın ardından “geniş mağrip” olarak adlandırabileceğimiz bölgenin önemli ülkelerinden biri olan Libya’ya konuk olacağız. İsmi anıldığında destansı bir mücadele ve şanlı bir direniş sembolü olan Ömer Muhtar’ın akıllara geldiği bir Müslüman beldesi Libya. Mustafa Akkad tarafından çekilen ve Anthony Quinn’in başrolünü oynadığı “Çöl Aslanı” filmiyle zihnimize kazınan, İtalyan sömürgeciliğine karşı sarsılmaz bir direnişin önderi Ömer Muhtar’ın beldesi. Batılı İtalyan kuvvetlerin gelişmiş silahlarına karşı izzet, vakar ve ihlâsın galebe çaldığı bu topraklar günümüzde istikrarsızlık ve iç karışıklıklarla gündeme gelmekte. Ülkeyi 42 yıl boyunca yöneten ve Arap Baharı olarak adlandırılan süreçle birlikte iktidarı noktalanan Kaddafi ise Libya’nın yakın tarihindeki en önemli figürler arasında. Şimdi gelin bu Müslüman beldesine biraz daha yakından bakalım.

Ülkenin Coğrafi ve Demografik Özellikleri

Akdeniz kıyısında yer alan bir kuzey Afrika ülkesi olarak Libya, girişte de bahsedildiği üzere geniş mağrip olarak da ifade edilebilecek bir [...]

Devamı

MÜSLÜMAN COĞRAFYALARININ EN BATI’DAKİ ÜLKESİ: FAS

Müslüman Coğrafyaları yazı dizimizin bu bölümünde Türkçede “Fas” ismi ile anılan kuzeybatı Afrika ülkesine konuk olacağız. Her ne kadar Türkçede bu isimle anılsa da asıl adı “el Memleket-ül Mağribiyye”dir. Ülke, Müslümanlar arasında ise “Mağrib” ismi ile anılır. Müslüman tarihçiler tarafından ise “el Mağrib el Aqsa” yani “en uzak batı” şeklinde isimlendirilir. Bu isimlendirme hiç şüphesiz, ülkenin Müslüman Coğrafyalarının en batısında yer alması sebebiyle uzun yıllar kullanılagelmiştir. Ülke batılılar tarafından ise “Morocco” ismiyle anılır. Kuzey Afrika ülkeleri arasında Cebelitarık boğazına sahip olmakla ön plana çıkan ülke bu yönüyle Afrika ve Avrupa arasında köprü vazifesi görmektedir. Bölgenin bu özelliği İslam’ın Avrupa’ya yayılmasında da anahtar bir rol icra etmiştir.

Ülkenin Genel Özellikleri

Afrika’nın kuzeybatısında yer alan ülke, batı ve kuzeybatısında Atlas Okyanusuna, kuzeyde Akdeniz’e, güneyde Batı Sahra topraklarına, güney ve güneydoğuda ise Cezair’e komşudur. Cebelitarık boğazına hâkim stratejik bir konumda yer alan ülke bu yönüyle Avrupa’ya en yakın Afrika Müslüman beldelerinden biri olarak [...]

Devamı

KUZEY AFRİKA’DA BİR MÜSLÜMAN BELDESİ: TUNUS

Müslüman Coğrafyaları yazı dizimizin bu bölümünde kuzey Afrika’nın önemli ülkelerinden biri olan Tunus’a konuk olacağız. Her ne kadar bölgedeki diğer ülkelerle ve yine Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu Orta Doğu’daki diğer Müslüman beldeleri ile pek çok ortak özelliklere sahip olsa da Tunus kendine has bir takım özellikleri ile bu ülkelerden önemli ölçüde farklılaşmaktadır. Bu farklılıklardan belki de en önemlisi, özellikle de modern dönemde dinin toplumsal ve siyasal hayata etkisinin bahsedilen ülkelere oranla daha az oluşudur. Fransız sömürgesinden Burgiba öncülüğünde kurtulmasının hemen ardından batı tarzı laik bir yönetim sistemi ve yeni toplumsal reformlarla dini ve kültürel geçmişinden önemli ölçüde farklı bir noktaya gelen ülke bu yönüyle Türkiye’ye benzetilmektedir. Hatta Habib Burgiba Tunus’un Atatürk’ü olarak lanse edilmekte ve her iki ülkede gerçekleşen batı tarzı reform hareketleri birbirine önemli ölçüde benzetilmektedir.

Tunus ayrıca, 2010 yılında başlayan ve hızla yayılarak pek çok Arap ülkesinde önemli ölçüde yaygınlaşan “Arap Baharı”nın da başladığı ülke olması bakımından [...]

Devamı